«نحر شتر» در عید قربان؛ مراسم خاص دربار قاجار / جانشین شاه ترسو در مراسم قربانی که بود؟
تاریخ انتشار: ۹ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۰۴۷۱۶
اوج خودنمایی شاهان در مناسک مذهبی و دینی را باید در عهد قاجار جستجو کرد. به‌خصوص در زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه که او دل خوشی از «نحر شتر» به‌عنوان مراسم ویژه عید قربان نداشت و بدل خود را مأمور این کار می‌کرد.
به گزارش همشهری آنلاین، هانری رنه دالمانی، سیاح فرانسوی که در اواخر عهد مظفری به ایران آمد و ورودش به تهران هم‌زمان با آغاز سلطنت محمدعلی شاه بود، در سفرنامه خود «از خراسان تا بختیاری» مطالبی در باره چگونگی مراسم عید قربان آورده است: «بزرگ‌ترین عید مسلمانان عید قربان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آکی یو کازاما نیز در سال ۱۳۰۸ شمسی و در اوایل دولت پهلوی اول به‌عنوان وزیرمختار ژاپن تعیین و روانه ایران شد. او در سفرنامه‌اش در مورد عید قربان ایرانی می‌نویسد: «در این روز در این میدان شهر و به اشاره و حکم شاه، شتر قربانی را نحر می‌کنند. توانگران از مردم شهر هم در خانه‌شان (گوسفند) قربانی می‌کنند، در قدیم خود شاه در این میدان حاضر می‌شد و فرمان قربانی کردن (شتر) را می‌داد؛ اما امروزه چنین نیست. شتر را که برای قربانی شدن نامزد شده است با بدرقه آهنگی که دسته موزیک نظامی سلطنتی می‌نوازد در شهر می‌گردانند تا به میدان برسند.
در اینجا شتر را از ارابه پایین می‌آورند و با پیشداری اسبی آراسته به زین‌وبرگ طلا و نقره‌کوب و مرصع، از میان ردیف روحانیان و وجوه و اقشار دیوانیان می‌گذرانند و به قربانگاه می‌رسانند. در قدیم نحر کردن شتر، امتیازی بود که به‌فرمان شاه به یکی از شاهزادگان داده می‌شد.»
روایت مستشرقان و گردشگران خارجی از مراسم نحر کردن شتر و قربانی کردن شاه در برابر انبوه جمعیت با جزییات فراوان ثبت شده است. جالب اینکه بر اساس رسمی قدیمی شاهان می‌بایست برای نشان دادن شکوه و جلال و البته قدرت خود شتری را نحر کنند؛ اما شاهان قاجاری رسم را به شکل دیگری به اجرا درآوردند. در این زمینه ناصرالدین‌شاه، چون توانایی انجام این کار را نداشت فردی را به جایگزین انتخاب می‌کرد تا در شمایل و لباس او بر شترسوار شود و در برابر چشم مردم گردن مراسم قربانی شتر را به‌جا بیاورد.
دکتر فوریه طبیب ناصرالدین‌شاه مراسم عید قربان در عصر ناصرالدین‌شاه را این گونه روایت کرده است: «عید قربان را مسلمین به یادگار حضرت ابراهیم می‌گیرند و در این روز هر مسلمان مؤمنی باید لااقل جوجه‌ای را سر ببرد. سلطان عثمانی به دست خود گوسفندی را در استامبول قربانی می‌کند، ولی در تهران شاهنشاه امر به کشتن شتری می‌دهد تا از سلطان عثمانی عقب نمانده باشد و، چون از مباشرت به نحر شتر اکراه دارد هرسال از این حق شاهانه صرف‌نظر می‌کند و آن را به یک نفر شبیه خود که روز عید لباس فاخر در برمی‌کند و بر اسبی آراسته می‌نشیند وامی‌گذارد.»
«شاهِ شتر قربانی» فردی بود که به انتخاب دربار به‌جای شاه، شتر را قربانی می‌کرد. جعفر شهری که در اواخر حکومت احمدشاه شاهد این مراسم بوده از این شاه یک‌روزه چنین روایت می‌کند: «این کار به عهده شخصی بود که این سمت نسل به نسل به او رسیده «شاه شتر قربانی» اش می‌گفتند و در این روز با قیافه شاهی، جبه ترمه پوشیده، کلاه بلند نیم‌تاج‌دار بر سر نهاد، شمشیر مرصع و حمایل و جقه و درجه و نشان و آویختنی‌های پرزرق‌وبرق فراوان آویخته بر شتر می‌نشست.»
دکتر فوریه نیز در مورد «شاهِ شتر قربانی» نیز می‌نویسد: «او در روز عید لباسی فاخر دربرمی کند و بر اسبی آراسته می‌نشیند. این مرد به‌قدری به شاه شبیه است که تا مدتی مردم او را به‌جای شاه می‌گرفتند.»
چشم شتر برای دفع نظر و چشم‌زخم!آن‌طور که پژوهشگران می‌نویسند سر و پا و قسمتی از گوشت شتر سهم دربار شاه می‌شد و سپس اصناف و بعدازآن گروه‌های مردم برای برداشتن سهم خود وارد میدان می‌شدند.
تماشاچی‌های اصلی این مراسم زن‌ها بودند که بیشتر برای آن می‌آمدند که یا چشم شتر یا کمی از خون آن را بخرند و با خود ببرند؛ چون در آن زمان باور داشتند که چشم و خون شتر قربانی برای دفع نظر و چشم‌زخم اثر معجزه‌آسایی دارد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قاجاریه عید قربان قیمت طلا و ارز قیمت موبایل ناصرالدین شاه شتر قربانی عید قربان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۰۴۷۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جانشین کلوپ از هلند می‌آید
پس از مذاکرات یک‌هفته‌ای دو باشگاه لیورپول و فاینورد سرانجام توافق بر سر جدایی آرنه اسلات از فاینورد و پیوستنش به لیورپول انجام شد.
به گزارش ایسنا، بامداد امروز فابریتزیو رومانو، خبرنگار سرشناس ایتالیایی، تایید کرد آرنه اسلات، سرمربی موفق فاینورد، فصل آینده هدایت لیورپول را بر عهده خواهد گرفت و جانشین یورگن کلوپ آلمانی خواهد شد.
آرنه اسلات گران‌ترین سرمربی هلندی تاریخ خواهد بود زیرا لیورپول مبلغی در حدود ۱۳ تا ۱۵ میلیون یورو بابت فسخ قراردادش به تیم هلندی پرداخت خواهد کرد.
جزئیات نهایی این قرارداد در روزهای آتی تکمیل خواهد شد.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است